آشنایی ساده با آندری زویاگینتسف

آندرهٔ پتروویچ زْویاگینتسوف (روسی: Андре́й Петро́вич Звя́гинцев) (زاده ۶ فوریه ۱۹۶۴) کارگردان و بازیگر روسی است. او بیشتر به خاطر فیلم بازگشت که برنده جایزه جایزه شیر طلایی جشنواره فیلم ونیز شد شناخته می‌شود.

آندری زویاگینتسف در ششم فوریهٔ سال ۱۹۶۴ در نووسیبرسک، در حومهٔ سیبری شوروی به دنیا آمد. او در سن ۲۰ سالگی، از مدرسهٔ هنرهای نمایشی نووسیبرسک، به عنوان بازیگر فارغ‌التحصیل شد. در سال ۱۹۸۶ و همزمان با مهاجرت او به مسکو، او تحصیلات خود را در آکادمی هنرهای نمایشی روسیه تا سال ۱۹۹۰ ادامه داد. از سال ۱۹۹۲ تا ۲۰۰۰ او به عنوان بازیگر در فیلم‌ها و تئاترهای مختلفی به ایفای نقش پرداخت. در سال ۲۰۰۰ او کار در تلویزیون "REM TV " را آغاز کرد که نتیجهٔ آن ساخت ۳ اپیزود از سریال «اتاق سیاه» بود.

او بالاخره در سال ۲۰۰۳، اولین فیلم خود را با نام «بازگشت»(Return)، را جلوی دوربین برد. فیلمی با موضوع زندگی ۲ برادر نوجوان به نام‌های آندره و ایوان که در منطقه‌ای در حومهٔ شهری در روسیه با مادرشان زندگی می‌کنند. این زندگی به سیاق گذشته ادامه دارد تا اینکه پدر این دو برادر پس از ۱۲ سال به خانه باز می‌گردد. بازگشتی پر از سوال و تردید و ابهام. این که او در این ۱۲ سال کجا بوده است؟ چرا اکنون به خانه باز گشته؟ و... بازگشت، در اولین نمایش خود در جشنوارهٔ ونیز سال ۲۰۰۳، جایزهٔ اصلی این جشنواره یعنی شیر نقره‌ای را برای او به ارمغان آورد. فضای بی زمان و مکان این فیلم، وجهٔ بسیار بصری قوی فیلم همراه با پی رنگی به شدت روانشناسانه و فلسفی، بسیاری از دوست داران سینمای متفاوت را بهت زده کرد. موج تحسین‌ها نسبت به اولین فیلم زویاگینتسف، در حدی بود که بسیاری او را تارکوفسکی جدید سینمای روسیه نامیدند.

«تبعید»(Banishment)، دومین فیلم او در سال ۲۰۰۷ جلوی دوربین «میخائیل کریشمن»، فیلمبردار چیره‌دست و همکار همیشگی خود رفت. الکس، همسر و دو فرزندش را برای سفری به زادگاه کودکی خود در دوردست‌ها می‌برد. آرامش از این سفر زمانی رخت برمی بندد که ورا، همسر الکس حقیقتی ویران کننده را به او می‌گوید. او باردار است ولی این مسافر در راه، فرزند الکس نمی‌باشد ...

فیلم در جشنوارهٔ کن سال ۲۰۰۷، جایزهٔ بهترین بازیگر مرد و نامزدی نخل طلا را برای سینمای روسیه به ارمغان آورد. بعد از این فیلم، دیگر بسیاری هم نظر بودند که پدیدهٔ جدیدی در سینمای روسیه ظهور کرده است. ظهور فیلمسازی جوان با دغدغه‌های عمیق و پیچیدهٔ انسانی، روح تازه‌ای در کالبد سینمای این کشور سردسیر دمید.

«النا»(Elena)، سومین فیلم او، در مقام کارگردان بود. حالا می‌شود به سادگی گفت زویاگینتسف به همراه الکساندر سوخوروف، نیکیتا میخالکوف وآندری کونچالوفسکی، پرچمدار و میراث دار سینمای غنی شوروی و بزرگانی چون آیزنشتاین، پودوفکین، داوژنکو، کوزینتسف و تارکوفسکی است.

فیلم شناسی :

«بازگشت» (۲۰۰۳)

مردی که پس ازغیبتی دوازده ساله به خانه برمی گردد و پسرانش را به سفر تفریحی سه روزه‌ای می‌برد. سفری بی بازگشت...

بی تردید تلخ ترین اتفاق حاشیه‌ای در مورد فیلم، مرگ نا به هنگام ولادیمیر گارین بازیگر نقش آندری (برادر بزرگتر) پس از فیلمبرداری ست و اینکه او خود موفق به تماشای فیلم و بازی زیبایش نشد که حالا با علم به این نکته دیدن این فیلم و تماشای لحظات حضور او دشوار است. آن نگاه نافذ و خیره آندری به جنازه پدر را یادتان هست؟ آن چشم‌های مغموم ولادیمیر گارین را می‌گویم که دیگر نیست ...

«بازگشت»، شیر طلایی ونیز را در سال ۲۰۰۳ برای زویاگینتسف در اولین اثر بلندش به ارمغان آورد.

«تبعید» (۲۰۰۷)

سفری به روستایی در حومهٔ شهر، حقیقت تلخی را برای خانواده‌ای شهری برملا می‌کند...

فیلمی دیگر از زویاگینتسف که بسیار تحت تأثیر آندری تارکوفسکی است و همانند فیلم قبلی اش بازگشت (۲۰۰۳)، مملو از کنایه‌ها و اشاره‌های مذهبی. فیلم بر مبنای رمانی نوشتهٔ ویلیام سارویان ساخته شده است. فیلم برداری میخاییل کریچمان در خلق تصاویر مرده و دل گیر از طبیعت بسیار دیدنی است. "الکس من باردار هستم... این فرزند تو نیست ...". این دیالوگ را زنی به همسرش می‌گوید. ویران گری این فیلم، به تلخی این دیالوگ است.

فیلمی که جایزهٔ بهترین بازیگر مرد را برای کنستین لاورنکو و نامزدی نخل طلا را در سال ۲۰۰۷ از جشنواره کن برای کارگردان جوان و اندیشمندش به ارمغان آورد.

«النا» (۲۰۱۱)

«النا» داستان زن میانسالی است که با مردی متمول زندگی می‌کند. پسرش (که ثمرهٔ ازدواج قبلی او است) بی‌کار است و النا می‌خواهد همسرش به آنها کمک کند. در میان این کشمکش‌ها داستان جلو می‌رود تا ...

در ابتدا قرار بر این بود که فیلم در انگلیس و با شخصیت‌های هلن (به جای النا)، ریچارد (به جای ولادیمیر) و دن (به جای سرگی) ساخته شود. بعد از صحبت با تهیه کننده‌ای انگلیسی و فهمیدن این نکته که ایدهٔ اصلی در این تغییر فرهنگ، ممکن است تغییر بکند او بلافاصله با «آلکساندر رودنیانسکی» تمایش گرفت و از او خواست که کار بر روی ایدهٔ اصلی فیلمنامه را آغاز کند. دوست او نیز تنها یک روز بعد از این تماس، کار را به شکل مشترک با زویاگینتسف آغاز کرد. آندری زویاگینتسف، معمولا اجازهٔ خواندن فیلمنامه را به بازیگران تا پیش از شروع فیلمبرداری نمی‌دهد اما او این اجازه را به آندری اسمرینوف، بازیگر نقش ولادیمر داد. در طول فیلمبرداری، اسمرینوف در حین بازی با فرزند خود در خارج از زمان فیلمبرداری، دچار سانحه شد و دو دندهٔ او در این رخداد ناگوار آسیب داد. او از فرط شرمندگی، به دروغ به گروه گفت که بر اثر افتادن بر زمین حمام این حادثه برایش رخ داده است.

«النا»، جایزه ویژهٔ هیئت داوران بخش نوعی نگاه را از جشنوارهٔ کن سال ۲۰۱۱ برای کارگردانش به ارمغان آورد.

آندری زویاگینتسف در سال ۲۰۱۱ با فیلم «النا» در جشنواره کن حضور یافت، اما به دلیل حضور در بخش نوعی نگاه به جمع فیلمهای رقابتی راه نیافت.

لویاتان (به روسی: Левиафан) فیلمی‌ست ساخته آندری زویاگینتسف، محصول سال ۲۰۱۴ کشور روسیه. این فیلم در جشنواره فیلم کن ۲۰۱۴ بعنوان یکی از فیلم‌های برگزیده در بخش نهایی مسابقه شرکت داشت. آندری زویاگینتسف توانست جایزه بهترین فیلم‌نامه را با این فیلم ازآن خود کند.

«لویاتان» درامی غمگین با بازی‌های درخشان و روایتگر زندگی در روسیه امروز است. شخصیت اصلی این فیلم مردی است که در نزاع حقوقی با شهردار فاسد، خانه اش را از دست می‌دهد، ولی ماجرا به همینجا ختم نمی‌شود و تسلسل بدبیاری‌ها ادامه دارد.

منابع :ویکی پدیا و...